Dnia 16 marca 2019 uczestnicy projektu Erasmus+ ?Nauka wokół nas? wziÄ™li udziaÅ‚ w zajÄ™ciach zorganizowanych przez Åšrodowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów w Warszawie oraz Instytut Fizyki UW.Â
22 uczniów miaÅ‚o okazjÄ™ poznać budowÄ™ i fizyczne podstawy dziaÅ‚ania akceleratorów koÅ‚owych, a nastÄ™pnie zwiedziÅ‚o warszawski cyklotron.Â
Kolejne zajÄ™cia dotyczyÅ‚y wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci promieniowania jonizujÄ…cego, metod jego rejestracji oraz przykÅ‚adów jego praktycznych zastosowaÅ„. Uczniowie zapoznali siÄ™ z metodÄ… rejestracji mionów bÄ™dÄ…cych skÅ‚adnikiem promieniowania kosmicznego i zobaczyli taki detektor przy pracy. Poznali również typy promieniowania jÄ…drowego i ich wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci, a nastÄ™pnie zbadali doÅ›wiadczalnie ich zasiÄ™g w powietrzu oraz skuteczność różnych osÅ‚on w zależnoÅ›ci od typu promieniowania.Â
Za pomocÄ… licznika Geigera-Mullera sprawdzali aktywność próbek różnych skaÅ‚, a także obiektów wytworzonych przez czÅ‚owieka, jak klosze barwione zwiÄ…zkami uranu czy zegarki ze wskazówkami i cyframi pokrytymi zwiÄ…zkami radu. Zapoznali siÄ™ też z podstawami spektrometrii XRF, w której wykorzystuje siÄ™ lampÄ™ rentgenowskÄ… do wybicia elektronów z wewnÄ™trznych powÅ‚ok atomów badanej substancji, a nastÄ™pnie za pomocÄ… detektora rejestruje siÄ™ charakterystyczne dla danego pierwiastka promieniowanie rentgenowskie emitowane przez te atomy.Â
Otrzymane w ten sposób widmo pozwala zidentyfikować skÅ‚ad chemiczny badanej próbki bez jej specjalnego przygotowania czy zniszczenia. Niżej podpisana zbadaÅ‚a swój pierÅ›cionek, który rzeczywiÅ›cie okazaÅ‚ siÄ™ srebrny.Â
WysÅ‚uchaliÅ›my również wykÅ‚adu na temat reakcji jÄ…drowych i wytwarzania izotopów, także pierwiastków nieistniejÄ…cych w przyrodzie. ZajÄ™cia wzbudziÅ‚y zainteresowanie uczestników i mam nadziejÄ™, że pomogÅ‚y im oswoić siÄ™ z fizykÄ… jÄ…drowÄ….Â
Danuta Czyżewska