Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Żyrardowie
Strona Główna roda, Kwietnia 24, 2024
Baruch Szulman (1886-1906).

Żołnierze Rewolucji i Niepodległej,

To cykl o młodych ludziach sprzed ponad 100 lat, którzy w dobie rewolucji 1905-1907 poświęcili swe życie idei sprawiedliwości społecznej i niepodległości Polski. Jednym z nich był …

Baruch Szulman (1886-1906).

Chaim Boruch Szulman urodził się 14 V 1886 roku w Warszawie w ubogiej żydowskiej rodzinie robotniczej, jako syn Icka i Dwojry Rywy Szulmanów. Dorastał w domu przy ul. Towarowej w środowisku robotników zarówno polskich jak i żydowskich. Jako młody człowiek rozpoczął pracę malarza pokojowego.

W dobie walki o słuszne prawa, w okresie strajków i manifestacji oraz nadziei na zmiany dorastało się szybciej. Mając 18 lat, w 1904 roku wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, zaś w styczniu 1905 został członkiem konspiracyjnej Organizacji Bojowej. W chwili postania liczyła sobie zaledwie 50 osób, ale szybko ich liczba przekroczyła setkę. Po dwóch latach było już ponad 3 tysiące bojowców tworzących siatkę w trzynastu okręgach w całej Kongresówce. OB. PPS posiadała szkołę w Krakowie, a w Warszawie i Łodzi organizowała kursy bojowe.

Inspiracją dla wstąpienia Szulmana do organizacji był niewątpliwie program PPS-u, który nie tylko zakładał „obalenie dzisiejszej niewoli politycznej”, ale zapowiadał też wprowadzenie demokratycznego systemu władzy i zasady poszanowanie praw każdego obywatela bez względu na jego pochodzenie, rasę, narodowość i wyznanie. PPS chciała też gwarancji wolności słowa i bezpłatnej edukacji i ograniczenia dnia pracy do 8 godzin.

W dniu 6 IX 1905 Szulman został aresztowany przez policję carską i oskarżony o nielegalne posiadanie broni. Osadzono go w najsurowszym więzieniu politycznym - X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. W śledztwie zeznał, że jest „wyznania mojżeszowego, narodowości polskiej i poddaństwa rosyjskiego”. To typowy przykład stanu świadomości ówczesnych mieszkańców Warszawy będących od pokoleń synami tej ziemi. Tymczasowa Komisja Śledcza nie zdołała postawić Szulmanowi innych zarzutów i skazała go na 3 miesiące aresztu.

Po uwolnieniu został członkiem żydowskiej „piątki” bojowej w Organizacji Bojowej PPS. Wkrótce Szulman i jego grupa otrzymali od władz organizacji rozkaz dokonania zamachu bombowego na komisarza carskiej policji Nikołaja Konstantinowa, odpowiedzialnego za bezprecedensowe represje wobec działaczy socjalistycznych, zwłaszcza żydowskich.

Zamach został wykonany 14 V 1906 roku u zbiegu ulic Świętokrzyskiej i Marszałkowskiej. Podczas odwrotu Szulman ranił strzałem z rewolweru goniącego go żołnierza, ale sam został trafiony kulami patrolu wojskowo-policyjnego.

Zmarł w pobliskiej bramie przy ulicy Zielnej 33 (w okolicach dzisiejszego wejścia do stacji metra). Początkowo policji nie udało się go zidentyfikować. Jego nazwisko pojawiło się dopiero w nekrologu opublikowanym w konspiracyjnej gazecie PPS – „Robotniku”.

Aby zapobiec manifestacji na jego pogrzebie, policja wykradła ciało i pochowała w tajemnicy na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej.

W II Rzeczypospolitej 19 XII 1930 roku prezydent Ignacy Mościcki odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Niepodległości z Mieczami. Boruch Szulman, podobnie jak poległy wiek wcześniej pod Kockiem Berek Joselewicz, stał się symbolem wspólnej walki mieszkańców tej ziemi, Polaków i Żydów o niepodległość Polski.

  Sławomir Maszewski


Fatal error: Uncaught Error: Call to undefined function mysql_close() in /footer.php:25 Stack trace: #0 /readarticle.php(59): require_once() #1 {main} thrown in /footer.php on line 25